صفحات فشرده چوبی یا فرآورده‌های چوبی مانند تخته فیبر، پانلهای چوبی،تخته خرده چوب و نئوپان از فرآورده‌های نسبتاً جدید چوبی‌اند.
جالب است بدانید که از آن‌جایی‌‌که این فرآورده‌های چوبی براساس پژوهش‌های آزمایشگاهی و مطالعات خطوط پایلوت شکل گرفته و توسعه یافته‌اند، رابطه تنگاتنگی با علم و تکنولوژی روز دارند.
صنایع تولید کننده پانلهای چوبی مانند نئوپان تاکید ویژه‌ای به مصرف پسماندها و چوبهای کم مصرف دارند.
از جمله می‌توان گونههای چوبی کم مصرف،گرده بنیه‌های غیرقابل‌استفاده جهت تولید چوبهای بریده و تخته لایه، بقایای بهره‌برداری از جنگل (شاخه‌ها و چوبهای کم قطر)،پوست درختان، پسماندها و ضایعات کارخانههای صنایع چوب و نیز دیگر مواد لیگنوسلولزی حاصل از مزارع کشاورزی و درختان باغی را نام برد.
با توسعه و گسترش این صنایع، پسمانده‌ها و مواد کم‌مصرف را به عنوان ماده اولیه مصرف می‌شوند. و فرآورده‌های با ارزش تولید می‌کنند. در نتیجه،نقش مهمی در حفظ منابع طبیعی و بهسازی محیط زیست دارند.
در ساخت این پانلهای چوبی مقدار ناچیزی مقدار کمی مواد غیرچوبی مانند رزینهای مصنوعی،مواد شیمیایی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مقدار این مواد در مقایسه با مواد تجزیه‌پذیرچوبی و لیگنوسلولزی بسیار محدود است. و این موضوع در پایداری شرایط اکولوژی و حفاظت محیط زیست دارای اهمیت قابل ملاحظه‌ای است.
استفاده از مواد اولیه تجزیه‌پذیر،کارخانههای صنایع چوب را از واحدهای تولید کننده فرآورده‌های صنعتی و ساختمانی متمایز کرده. و به خاطررعایت استانداردهای زیست محیطی در موقعیت مطلوبی قرار می دهد. در همین راستا در سال‌‌های اخیر بررسی‌‌های گسترده‌‌ای در زمینه ساخت چسب از مواد آلی مانند تانن‌ها و لیگنین که از پسماندهای اصلی کارخانههای کاغذسازی است. به عمل آمده و نتایج امیدوارکننده‌ای نیز در بر داشته است.
مواد اولیه نئوپان
در بیشتر کشورها، چوبهای سبک به ویژه سوزنی‌برگان،ماده اولیه متداول ساخت تخته نئوپان را تشکیل می‌دهند. این چوبها قادرند پانل‌‌هایی نسبتاً سبک با سطوح صاف و خواص کاربردی مناسب را تولید کنند. زیرا مصرف چوبهای سنگین در ساخت این پانل‌‌‌ها،چگالی (دانسیته) آنها را افزایش داده و موجب کاهش خواص مکانیکی تخته‌‌‌ها می‌شود.
مقاومت تخته نئوپان تا حد زیادی به مقاومت اتصالات بین ذرات چوب بستگی داشته و با سختی و چگالی چوب مصرفی رابطه عکس دارد. خرده چوبهای سنگین از ضریب فشردگی پایینی برخوردار بوده و در مرحله پرس سطح تماس کافی با یکدیگر نخواهند داشت. در چنین شرایطی جهت افزایش سطح تماس بین ذرات و بهبود مقاومت اتصال و چسبندگی خرده چوبها لازم است مقدار بیشتری رزین در ساخت تخته مصرف می‌شود.
البته این کار به دلیل هزینه بالای رزینهای سنتزی مقرون به صرفه نیست. به علاوه، با افزایش چگالی تخته خرده چوب خواص کاربردی آن مانند مدل گسیختگی،مدول آلاستیسیته و مقاومت چسبندگی داخلی بهبود می‌یابند.
افزون بر این تخته‌‌‌های حاصل از چوبهای سبک در مقایسه با پانلهای تولید شده از چوبهای سنگین، به علت فشردگی بیشتر خرده چوبها و توسعه سطح تماس بین آنها از مقاومت خمشی و پایداری ابعاد بالاتری برخوردارند.
قابل ذکر است که مقاومت کششی عمود به سطح یا چسبندگی داخلی پانلهای چوبی، در صورت مصرف چوبهای سنگین بهبود می‌یابد.
به همین خاطر، بیشتر کارخانههای تخته خرده چوب به خاطر هزینه تامین ماده اولیه خود، به مصرف چوبهای نیمه سنگین یا سنگین پهن برگ که با هزینه کمتر گرایش دارند.
در مواردی برای رسیدن به ماده اولیه قابل قبول و خرده چوب‌‌‌هایی با چگالی متوسط،معمولاً چوبهای سنگین را با سوزنی‌برگان یا پهن‌برگان سبک مخلوط می‌کنند و برای ساخت پانلهای چوبی از آن استفاده می‌کنند.
از آن‌جایی که چگالی تخته نئوپان باید حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد بیشتر از جرم ویژه چوبهای مورد استفاده باشد. بنابراین مخلوط کردن چوبهای سنگین یا چوب سبک یک راه حل اساسی جهت کاربرد چوبهای سنگین پهن برگ مانند منابع جنگلی شمال ایران در ساخت تخته خرده چوب است.
این کار ضمن کاهش چگالی متوسط ماده اولیه، میزان فشردگی خرده چوبها و سطح تماس آنها را افزایش داده و خواص کاربردی محصول را بیشتر می‌کند.
اسیدیته چوبهای مورد استفاده در ساخت صفحات فشرده چوبی بر پلیمریزاسیونن رزینهای مصرفی موثر بوده و سرعت گیرایی آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
در فرآیند تولید تخته خرده چوب لازم است PH رزین مصرفی با توجه به اسیدیته چوب کنترل شده و توسط کاتالیزورهای مناسب در حد مورد نیاز تنظیم گردد. اسیدیته چوبهای سوزنی برگ تغییرات کمی داشته و در حد مورد نیاز جهت پلیمر شدن رزینهای ترموست می‌باشد. ولی از آن‌جایی که اسیدیته چوبهای سوزنی برگ تغییرات کمی داشتته و در حد مورد نیاز جهت پلیمر شدن رزینهای ترموست است.
ولی از آن‌جایی که اسیدیته چوبهای پهن برگ معمولاً نوسان زیادی دارد. باید از مواد شیمیایی مناسب جهت کنترل و تنظیم PH سیستم رزین چوب استفاده گردد تا پلیمریزاسیون رزین در شرایط مطلوب صورت گرفته و مقاومت اتصالات آن بهبود یابد. از جمله گونههای پهن برگ که گاهی مشکلاتی را در فرآیند تولید تخته خرده چوب به وجود می‌آورند،بلوط است که به علت اسیدیته زیاد ممکن است موجب گیرایی زودهنگام رزین می‌گردد.
این مسئله را می‌توان با فرمولاسیون مناسب رزین و مصرف برخی مواد افزودنی برطرف کرده و از چنین گونه‌‌هایی در ساخت تخته خرده چوب استفاده نمود.
قابل ذکر است که تغییرات زیاد PH ماده اولیه مهم‌تر از درجه بالای اسیدیته آن بوده و ممکن است مسائلی را در امر تولید پانلهای چوبی ایجاد کند.
یکنواختی ماده اولیه و یا مخلوط کردن گونههای چوبی با توجه به ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی آنها،این تغییرات را به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش داده و مشکلات مربوط به آنها را مرتفع می‌سازد.
سایر ویژگی‌های چوب که به عنوان متغیرهای کیفی در ساخت پانلهای چوبی اهمیت دارند عبارتند از موارد استخراجی چوب به علت تاثیری که بر پلیمر شدن رزینهای ترموست (گرماسخت و خواص کاربردی پانلهای چوبی دارند،نفوذپذیری چوب که موجب نفوذ چسب در چوب و کاهش آن در سطح تماس بین خرده‌چوب‌ها می‌گردد،خواص آناتومی و قابلیت ماشین‌کاری چوب که بر خصوصیات سطحی خرده چوبها موثرند.
